5.3.2 Overdracht aan derden
Overdracht
Bij een overdracht van de onderneming aan een willekeurige derde zal de overdrachtsprijs zakelijk zijn vastgesteld. Voor de berekening van de stakingswinst moet dan van de overeengekomen prijs worden uitgegaan. Als de overdracht plaatsvindt aan een familielid, kan het zijn dat de prijs niet zakelijk is vastgesteld. In dat geval moet voor de berekening van de stakingswinst de overdrachtsprijs worden gecorrigeerd naar de waarde in het economisch verkeer.
Voorbeeld
Situatie a
Fred Flint draagt op 1 juli 2025 zijn onderneming over aan Gijs Grim. De fiscale balans van Fred ziet er per die datum als volgt uit:
| Debet Fiscale balans (in €) Credit | |||
| Pand Inventaris Debiteuren Voorraden Auto Liquide middelen Totaal | 100.000 80.000 40.000 70.000 15.000 5.000 310.000 | Kapitaal Hypothecaire lening Herinvesteringsreserve Kostenegalisatiereserve Crediteuren | 175.000 60.000 50.000 15.000 10.000
310.000 |
Gijs neemt neemt van Fred alle activa en passiva over, met uitzondering van de auto. Hij betaalt voor het pand € 250.000, voor de inventaris € 100.000 en voor de voorraden € 80.000, de overige activa en passiva gaan over tegen boekwaarden. De auto heeft op het stakingsmoment een waarde van € 20.000.
De berekening van de belastbare stakingswinst van Fred is als volgt:
| Meerwaarden: | |
| Pand (€ 250.000 –/– € 100.000) | € 150.000 |
| Inventaris (€ 100.000 –/– € 80.000) | – 20.000 |
| Voorraden (€ 80.000 –/– € 70.000) | – 10.000 |
| Auto (€ 20.000 –/– € 15.000) | – 5.000 |
| Vrijval HIR | – 50.000 |
| Vrijval KER | – 15.000 + |
| Stakingswinst | € 250.000 |
| Af: Stakingsaftrek | – 3.630 –/– |
| € 246.370 | |
| Af: MKB-winstvrijstelling 12,7% | – 31.289 –/– |
| Belastbare stakingswinst | € 215.081 |
Toelichting
Bij de stakingswinst moeten de stille en fiscale reserves in de heffing worden betrokken. Gegeven is dat Gijs de volledige onderneming, met uitzondering van de auto, overneemt. De stille reserves in de activa moeten bij elkaar worden opgeteld, evenals de fiscale reserves, omdat deze niet kunnen worden overgedragen aan Gijs. Uitsluitend bij een geruisloze doorschuiving, hetgeen in dit voorbeeld niet van toepassing is, kunnen de HIR en KER worden doorgeschoven naar de opvolger.
Situatie b
Stel dat Fred zijn onderneming per 1 juli niet overdraagt aan Gijs, maar aan zijn zoon Pim. De fiscale balans en de meerwaarden zijn gelijk aan de bedragen die hiervoor zijn genoemd. Pim hoeft echter voor het pand slechts € 150.000 te betalen en zowel de inventaris als voorraden en overige activa en passiva mag hij overnemen tegen de boekwaarden.
Fred draagt de onderneming aan zijn zoon Pim over tegen een lagere prijs dan de waarde in het economisch verkeer. Bij een overdracht aan een willekeurige derde, in het bovenstaande voorbeeld Gijs, had Fred een hogere prijs bedongen. Voor de berekening van de belastbare stakingswinst moet Fred nu uitgaan van overdrachtsprijzen tegen de werkelijke waarden. De berekening van de belastbare stakingswinst in verband met de overdracht aan zijn zoon Pim is dus exact gelijk aan de hiervoor gegeven berekening.