4.4 De desinvesteringsbijtelling
Desinvesteren betekent letterlijk een investering ongedaan maken. Het begrip omvat meer dan alleen vervreemden. Als binnen 5 jaar na het begin van het kalenderjaar waarin de aftrek heeft plaatsgevonden een van de hierna genoemde handelingen plaatsvindt, wordt de investeringsaftrek teruggenomen. Er vindt dan een bijtelling plaats tegen hetzelfde percentage waarvoor eerder de aftrek werd verleend. De bijtelling kan echter nooit hoger zijn dan de aftrek die destijds genoten is. Verder blijft de bijtelling achterwege als er voor € 2.900 of minder aan bedrijfsmiddelen wordt vervreemd. Art. 3.47 Wet IB geeft een limitatieve opsomming van de situaties waarin een desinvesteringsbijtelling plaats moet vinden. Dit zijn onder andere:
– vervreemding van een bedrijfsmiddel;
– er blijkt uiteindelijk niet geïnvesteerd te zijn;
– het bedrijfsmiddel wordt aan de onderneming onttrokken;
– de investering krijgt door een andere aanwending het karakter van een uitgesloten investering.
Voorbeeld
Situatie a
Marc start een klusbedrijf. In jaar 1 investeert hij in een houtbewerkingsmachine, deze kost € 10.000. De investeringsaftrek is € 2.500 (25%). In jaar 3 investeert hij in een loods. De koopsom, exclusief de ondergrond, is € 100.000, de investeringsaftrek is € 20.000 (20%). In jaar 5 investeert Marc in een schaafbank. De aanschafprijs is € 20.000, de investeringsaftrek € 5.600 (28%).
In jaar 7 besluit Marc met zijn onderneming te stoppen. Hij verkoopt zijn houtbewerkingsmachine voor € 5.000 en zijn schaafbank voor € 12.000. De loods verkoopt Marc niet, deze gaat hij gebruiken om zijn auto, caravan en fietsen in te stallen. De loods, exclusief ondergrond, is op dat moment € 140.000 waard.
Gevolgen voor de desinvesteringsbijtelling in jaar 7:
– Voor de houtbewerkingsmachine zijn er geen gevolgen, omdat de 5-jaarstermijn verstreken is.
– De onttrekking van de loods valt binnen de 5-jaarsperiode. De desinvesteringsbijtelling is 20% van maximaal € 100.000 = € 20.000.
– De verkoop van de schaafbank valt ook binnen de 5-jaarsperiode. De bijtelling is 28% van € 12.000 = € 3.360.
Situatie b
Nelis Koyen heeft een transportbedrijf. Nelis schaft in 2023 een vrachtauto aan voor € 110.000. Hiervoor krijgt hij € 8.800 (8%) investeringsaftrek. De vrachtauto is bestemd voor eigen gebruik. In 2025 gaat Nelis de vrachtauto verhuren. De vrachtauto heeft op dat moment een boekwaarde van € 70.000 en een waarde in het economisch verkeer van € 80.000. De desinvesteringsbijtelling is € 6.400 (8% van € 80.000).